Đây là phương châm của Tổ chức y tế thế giới và Hiệp hội lao và bệnh phổi thế giới nêu ra. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của việc điều trị lao trong công tác phòng và chống lao hiện nay.
Lao phổi không phải là bệnh nguy hiểm, bởi trên thực tế lao vẫn có thể hoàn toàn chữa khỏi được, chỉ cần tuân thủ đúng thời gian và phác đồ điều trị thì lao sẽ được kiểm soát, người nhiễm bệnh lao hoàn toàn khỏe mạnh lại bình thường.
Tuy nhiên, hiện nay số người chữa khỏi lao và tái phát lại vẫn ở con số hạn chế, điều đó phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chính, chủ yếu là không tuân thủ phác đồ điều trị. Cụ thể như sau :
1, Điều trị bằng một thứ thuốc
Đây là một sai lầm vô cùng lớn trong điều trị lao, trong điều trị lao điều tối kị nhất là điều trị bằng một thứ thuốc. Thường thì vẫn phải kết hợp 3 thứ thuốc, ví dụ kết hợp công thức SHZ (Streptomycin, INH, Pyrazinamid) hoặc RHZ ( Rifam-picin, pyrazinamid, INH) hoặc 4 thứ thuốc như SHRZ (Rifampicin, INH, pyrazinamad, Ethambutol) hoặc EHRZ (Ethambutol, INH, Rifampicin, pyrazi-namid) hoặc điều trị bằng 5 thứ thuốc…Như vậy mới có thể tiêu diệt được trực khuẩn lao. Nếu chỉ điều trị bằng một thứ thuốc là sai lầm vì sẽ gây ra các chủng kháng thuốc, thuốc không còn tác dụng chữa trị, bệnh không thể khỏi.
Sử dụng thuốc đúng cách là yếu tố quan trọng trong điều trị lao
Trong trường hợp điều trị bằng 2, 3 thứ thuốc nhưng trong các thuốc đó trực khuẩn lao của người bệnh đã kháng với 1, 2 loại thuốc thì bệnh cũng không thể khỏi. Đây cũng là điều tối kị trong điều trị lao, điều nguy hiểm hơn là những thứ thuốc trực khuẩn lao đã kháng sẽ làm cho các thứ thuốc còn lại cũng bị trực khuẩn lao dễ dàng kháng tiếp.
Vì vậy, sử dụng thuốc như thế nào cần được sử chỉ định cụ thể của bác sĩ điều trị, thường thì các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân lao làm các xét nghiệm ban đầu để lựa chọn thuốc phù hợp, nếu qua thời gian điều trị không có tiến triển sẽ được kiểm tra lao kháng thuốc và thay thuốc khác.
2, Lựa chọn thuốc lao không phù hợp
Đây là sai lầm cũng tương đối dễ mắc phải, nhất là với những người còn ít kinh nghiệm, ví dụ người mắc bệnh lao do loại trực khuẩn lao không điển hình (NTM) gây ra lại chữa trị cho họ bằng loại thuốc không có tác dụng với loại trực khuẩn lao thông thường này như dùng thuốc Pyrazinamaid, đây là loại kháng sinh không có tác dụng nhiều với loại trực khuẩn lao NTM này. Hay chữa cho bệnh nhân bằng các thuốc có thể gây tai biến cho họ,
Ví dụ người có vấn đề mắt, mắt kém, lại chữa bằng Ethambutol là thuốc ảnh hưởng không tốt đến thần kinh thị giác, hoặc người có vấn đề về thính giác lại chữa cho họ bằng Streptomycin là loại kháng sinh có tác dụng xấu với hệ thần kinh thính giác, người dị ứng với Pyrazinamaid lại chữa cho họ bằng loại thuốc này, người chức năng gan suy giảm, viêm gan, nghiện rượu…lại chữa bằng Rifampicin. Tất cả những sơ xuất về lựa chọn thuốc điều trị đều ảnh hưởng lớn đến tinh thần, sức khỏe bệnh nhân. Do đó, phải nắm rõ tiểu sử bệnh, thể trạng cơ thể, sức khỏe…để có phác đồ điều trị phù hợp.
Vi khuẩn lao vô cùng khó tiêu diệt
3, Điều trị không đủ thời gian quy định
Thường thì người mắc bệnh lao sau 1 – 2 tháng điều trị bệnh sẽ thuyên giảm hẳn, các triệu chứng nóng, sốt cũng giảm, đờm giảm, ăn uống cũng ngon miệng hơn, lên cân, những cơn đau tức ngực không còn, sức khỏe trở lại gần như bình thường…khi đó người bệnh thường tự cho là đã khỏi nên tự ngưng điều trị. Nhưng trên thực tế, trực khuẩn lao sống rất dai phải cần thời gian ít nhất là 6 tháng mới có thể tiêu diệt hoàn toàn, từ việc kiểm soát đến tiêu diệt hết là cả một chặng đường, yêu cầu bệnh nhân phải kiên nhẫn và tuân thủ thời gian điều trị, tránh để bệnh diễn biến xấu thêm.
Do bác sĩ không chuyên khoa, cho không đủ liều lượng theo cân nặng của người bệnh, do người bệnh tự ý điều trị không biết dùng thuốc theo đúng cân nặng. Đây cũng là yếu tố khiến bệnh lao không thể chữa khỏi. Bên cạnh đó điều trị không đúng công thức, không đúng phác đồ không có giai đoạn tấn công, giai đoạn duy trì…cũng khiến việc điều trị lao thất bại.
Chính vì những lý do trên, bệnh lao ngày càng khó điều trị hơn, nhất là khi người bệnh không có kiến thức cơ bản về lao sẽ dẫn tới những sai lầm đáng tiếc mà bản thân không hề biết. Lao là bệnh hoàn toàn có thể chữa khỏi với điều kiện chữa đúng và đủ. Có như vậy, chúng ta mới đẩy lùi được căn bệnh này, mang lại cuộc sống khỏe mạnh cho cộng đồng.
